Het bestuurscollege dient een begrotingsoverschot aan het einde van het jaar te voorkomen en de eilandsraad zou in haar kaderstellende rol wat meer daadkracht mogen tonen. Het College financieel toezicht Bonaire, Sint Eustatius en Saba (Cft) heeft dit in de gesprekken met het bestuurscollege en eilandsraad aangegeven.
Als gevolg van de coronacrisis was het toerisme gedurende het eerste halfjaar van 2021 minder dan in 2019. Dit had tot gevolg dat de eilandelijke inkomsten USD 1,7 miljoen lager uitvielen dan begroot. Desondanks realiseerde het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB) tot en met het tweede kwartaal een begrotingsoverschot, veroorzaakt door een onderbesteding van beschikbare middelen uit de begroting. Het Cft vroeg het bestuurscollege nogmaals om ervoor te zorgen dat de door de eilandsraad vastgestelde begroting wordt uitgevoerd, waarmee een begrotingsoverschot aan het einde van het jaar zo veel als mogelijk wordt voorkomen. Het bestuurscollege gaf aan alles in het werk te stellen om het begrotingsoverschot te minimaliseren.
Financieel beheer
Bonaire boekt voortgang op het gebied van financieel beheer. De accountant kwam bij de jaarrekening van 2020 tot een oordeelonthouding en constateerde iets minder tekortkomingen als bij de jaarrekening 2019. Het Cft constateert voortgang inzake de prioritaire punten uit de brief van de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van 22 juni. Het bestuurscollege heeft inzicht gegeven in het proces en de status van het verbetertraject. Hierdoor heeft het Cft een indruk gekregen dat er verbeteringen te zien zullen zijn in de controle over de jaarrekening 2021. Het Cft gaat ervan dat Bonaire met de invulling van belangrijke functies - de directeur Bedrijfsvoering en Ondersteuning, de hoofd financiën en de concern-controller - de belangrijke stappen zet om het financieel beheer verder te versterken.
Beleidsbegroting
Het OLB heeft in de ontwerpbegroting 2022 voor het eerst een beleidsbegroting opgesteld die aansluit bij de beleidsvoornemens uit het bestuursprogramma. Het Cft gaf in het advies bij de begroting aan dat dit een stap in de goede richting is, maar dat de ontwerpbegroting nog in onvoldoende mate aan de criteria van de wet FinBES en de Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) BES voldoet. Het bestuurscollege is momenteel bezig met de uitwerking van de aanbevelingen uit het advies van het Cft, waaronder het opstellen van een nota ‘risicomanagement en weerstandvermogen’ die in kaart brengt welk deel van de algemene reserve zich leent om ingezet te worden voor beleidsvoornemens.
Kwijtscheldingsbeleid en grondbeleid
In het advies bij de ontwerpbegroting 2022 gaf het Cft aan ervan uit te gaan dat het kwijtscheldingsbeleid en het grondbeleid vóór 15 november 2021 zijn vastgesteld, zodat de vastgestelde begroting 2022 voldoet aan artikel 14 van de BBV BES. Bij het uitblijven van de vaststelling van het kwijtscheldingsbeleid en het grondbeleid door de eilandsraad voldoet het OLB niet aan haar wettelijke verantwoordelijkheid voortvloeiende uit de BBV BES.
Gesprek Bonaire International Airport (BIA)
In gesprek met BIA heeft het Cft kennisgenomen van de strategische groeiplannen. Met deze plannen wil BIA gaan voorzien in de verwachte groei van het toerisme en ontwikkeling van Bonaire voor komende jaren en de voorzieningen van de luchthaven kwalitatief verbeteren.
Het Cft bracht op 26 oktober 2021 een bezoek aan Bonaire en voerde gesprekken met het bestuurscollege, de eilandsraad en Bonaire International Airport.
