Convenant RIEC CN bekrachtigd

De omvang van ondermijnende criminaliteit is binnen Caribisch Nederland echter nog onvoldoende bekend.

In het bijzijn van de Minister van Justitie en Veiligheid Yesilgoz-Zegerius is met het symbolisch knippen van het lint de ondertekening van het Convenant RIEC CN (Regionaal Informatie en Expertise Centrum Caribisch Nederland) een feit.

RIEC CN is een samenwerkingsverband van veiligheidspartners om meer zicht te krijgen op de verschijningsvormen georganiseerde en ondermijnende criminaliteit in Caribisch Nederland. Het is een integrale, maar daarbij zeker ook monodisciplinaire, aanpak van ondermijnende criminaliteit wat bijdraagt aan een veiliger Caribisch Nederland. Het is een structurele samenwerking van een aantal partners, te weten de openbare lichamen Bonaire, Sint-Eustatius, Saba, het Openbaar Ministerie BES, KPCN, KMar, Belastingdienst/Douane CN, SZW, IND, FIU en De Kustwacht. Het LIEC (Landelijk Informatie en Expertise Centrum in Europees Nederland) biedt op bepaalde onderdelen ondersteuning. Het ministerie van Justitie en Veiligheid ondersteunt deze ambities en heeft onder andere daarvoor een financiële bijdrage toegekend.

De prioriteiten van RIEC CN zijn het aanpakken van vastgoedcriminaliteit, mensenhandel/ mensensmokkel, criminaliteit lucht- & zeehavens en ondermijnende criminaliteit in de horeca. Zodat het probleem Georganiseerde Ondermijnende Criminaliteit (GOC), dat zich ook voordoet binnen Caribisch Nederland en zichtbaarder openbaart in het dagelijks leven, kan worden aangepakt. Zoals  drugs vaak afkomstig uit Zuid-Amerika, het witwassen van crimineel verkregen vermogen onder ander in vastgoed en horeca, de schrijnende vormen van mensenhandel in de vormen van seksuele- en arbeidsuitbuiting en criminele organisaties die soms misbruik maken van vergunningen en subsidies en daarmee zorgen voor een verwevenheid tussen onder- en bovenwereld. Deze genoemde vormen van criminaliteit komen ook voor binnen Caribisch Nederland.

Bij de aanpak van deze vormen van georganiseerde en ondermijnende criminaliteit  is het uitgangspunt ‘de basis op orde’ brengen, hetgeen onder andere betekent investeren in betrouwbare informatie, slim gebruik maken van capaciteit en toepassen adequate wet- en regelgeving. Tegelijkertijd wordt gekeken naar gezamenlijk aan te pakken casussen. Ten aanzien van de regelgeving heeft de minister van Justitie en Veiligheid aangegeven dat een wettelijke basis noodzakelijk lijkt voor het onderzoeken van personen achter vergunningsaanvragen en dat er gekeken wordt hoe de Wet Bibob of een variant daarvan voor Caribisch Nederland het best geïmplementeerd en toegepast kan worden. 

De oprichting van het RIEC CN past dan ook zeer goed binnen de beleidsagenda van het ministerie van Justitie en Veiligheid, omdat ook daarin veel aandacht is voor ondermijnende criminaliteit. En sluit aan op het aantal acties die de overheidspartners de afgelopen jaren gezamenlijk hebben uitgevoerd op Bonaire. Daarbij zijn illegale prostitutie, onduidelijke financiële geldstromen en mogelijke vormen van arbeidsuitbuiting aangetroffen.

De omvang van ondermijnende criminaliteit is binnen Caribisch Nederland echter nog onvoldoende bekend. De FIU-Nederland maakte in hun jaaroverzicht van 2021 wel bekend dat er binnen Caribisch Nederland in dat jaar 2257 ongebruikelijke transacties zijn geweest en daarvan 209 verdacht zijn verklaard met een waarde van ongeveer 38 miljoen euro. Van 2017 tot en met 2021 is de waarde van verdachte transacties zelfs meer dan 130 miljoen euro. Afgezet naar de hoeveel verdachte transacties in het jaar 2021 in Europees Nederland lijkt dit weliswaar weinig, maar voor Caribisch Nederland zijn dit aanzienlijke bedragen en waarvoor de ogen niet kunnen worden gesloten.