Erfpacht is geen recht maar een voorrecht!

Er is in de afgelopen tijd veel werk verricht als het gaat om de actualisering van deze lijst.

We hebben op Bonaire te kampen met een groot tekort aan passende huisvesting. De lijst van wachtenden voor zowel een sociale huurwoning als een erfpacht perceel om in eigen beheer te kunnen bouwen is lang. De lijst voor het laatste dateert zelfs uit 2011. Er is in de afgelopen tijd veel werk verricht als het gaat om de actualisering van deze lijst. Denk daarbij aan personen die inmiddels zijn overleden, of zij die niet meer woonachtig zijn op ons eiland of mensen die ondertussen al over een koopwoning beschikken of getrouwd zijn met iemand die reeds een erfpacht perceel is toegewezen. De visie van het Bestuurscollege is dat iedereen die rechtmatig op Bonaire woont het recht heeft op een passende woning en niet per definitie het recht op een erfpacht perceel.

Ruimtelijke Ordening
Bonaire is sinds 2010 gegroeid van grofweg 15.000 naar 25.000 inwoners in 2024. Dit vrijwel zonder aanpassing van de bestaande stedelijke structuur. Voor een gedegen, maar vooral verantwoorde groei, is het mee laten groeien of veranderen van de benodigde huisvesting, infrastructuur en (sociaal-maatschappelijke) voorzieningen nodig. Een zorgvuldige planologische aanpak is daarbij essentieel omdat we moeten vaststellen dat de ruimtelijke ordening van het eiland is achtergebleven bij deze groei. Dat is de reden dat er hard wordt gewerkt aan een structuurvisie die als basis gaat dienen voor het actualiseren van de benodigde wet-en regelgeving. Het huidige Ruimtelijk Ontwikkelingsplan van Bonaire (uit 2010) is hiervoor niet meer toereikend.

Volgens gedeputeerde Cicilia is het idee dat iedereen recht zou hebben op een erfpacht perceel is niet langer houdbaar. Die filosofie is vanwege de beperkte ruimte ook niet duurzaam. Iedereen heeft recht op een passende woning en dus gaat het erom dat we binnen de beschikbare ruimte iedereen van een geschikte woning kunnen voorzien. Daarvoor is het bepalen van toekomstige woon- en werkgebieden een eerste belangrijke stap.

De definitie of visie van wat we voor eiland willen zijn is hierbij ook belangrijk. Verdere groei is goed, maar alleen met behoud van cultuur, natuur en rust en alle waarden die we willen beschermen.

Status uitgifte Erfpacht percelen

Wat is er reeds gebeurd? In het kader van het opschonen van de wachtlijst worden brieven verstuurd naar de personen op de wachtlijst die niet meer in aanmerking komen voor een erfpachtskavel: of ze zijn overleden, zijn niet meer woonachtig op Bonaire of inmiddels al een kavel pachten. Dit laatste is in afstemming met het Kadaster gebeurd. Het gaat hierbij om een lijst van 85 personen die geïnformeerd zullen worden dat ze afgevoerd worden van de wachtlijst. De voorbereidingen voor een volgende tranche worden nu getroffen. Als er 85 personen worden afgevoerd schuiven dan de personen die op de wachtlijst blijven staan door naar boven. Vervolgens worden 60 personen benaderd die conform de wachtlijstvolgorde aan de beurt zijn om een erfpacht perceel aangeboden te krijgen. De overheid heeft namelijk 60 inbreidingskavel verspreid over het eiland geïdentificeerd die voor uitgifte in aanmerking komen. Dit zijn kavels die aan een verharde weg zijn gesitueerd en waar ook infrastructuur voor water en stroom aanwezig is.

Gedeputeerde Cicilia geeft aan erg blij te zijn dat er op korte termijn 60 percelen in erfpacht zullen worden toegewezen. “Deze percelen zijn het resultaat van een nauwgezette inventarisatie binnen bestaande wijken. Daarbij zijn percelen geïdentificeerd die nog niet waren uitgegeven en die zich bevinden in de nabijheid van bestaande infrastructuur en andere voorzieningen. Een belangrijke mijlpaal! “

Didam Arrest
Het blijft van belang om te melden dat eind 2021 de Hoge Raad in het ‘Didam-arrest’ heeft geoordeeld dat overheidslichamen bij privaatrechtelijk handelen zoals grondverkoop, verhuur of erfpacht gehouden zijn om mededingingsruimte te bieden aan alle potentiële gegadigden in de vorm van een openbare selectieprocedure. Dit beïnvloedt ook in grote mate het proces van uitgifte van erfpacht percelen op ons eiland.

Terug naar het recht hebben op passende huisvesting. Het Bestuurscollege realiseert zich goed dat deze behoefte erg groot is en pakt de opgave dan ook met hoge prioriteit aan. De focus ligt volledig op het vergroten van de betaalbare woningvoorraad. Dat gaan we doen met meerdere gebiedsontwikkelingen die daarin gaan voorzien. “Vastberaden en met stap voor stap in de goede richting”, aldus gedeputeerde Cicilia.