Plèstik desechabel pa empresarionan

Prohibishon di plèstik desechabel na Boneiru

Porfin ta asina leu: Boneiru ta bai prohibí plèstik desechabel. No tin mag di bende saku pa hasi kompra, pipa pa bebe kuné, kos pa drai ko’i bebe kuné, kuchú, fòrki i kuchara di plèstik i baki di fom pa kuminda mas na Boneiru i no tin mag di duna nan grátis tampoko. Dia 19 di òktober 2021 Konseho Insular a tuma e desishon akí. For di 1 di yüni 2022 pipa pa bebe kuné, kos pa drai ko’i bebe kuné, saku pa hasi kompra i kuchú, fòrki i kuchara ta prohibí. For di 1 di ougùstùs 2022 e prohibishon di baki di fom pa kuminda ta drenta na vigor.

For di e dia ku e prohibishon drenta na vigor empresarionan, supermarketnan, benta por mayor, hóreka, organisadónan di evento i hendenan ku ta bende kos na kas no tin mag di duna e produktonan akí i nan no tin mag di bende nan tampoko. Pasobra ta te 1 di yüni i 1 di ougùstùs e prohibishon ta drenta na vigor e (re)bendedónan i suministradónan di e produktonan akí tin hopi tempu pa kaba ku nan stòk bieu òf bende esaki i determiná kua alternativa sostenibel nan ta bai usa.

Kiko e prohibishon ta enserá?

Meta di e prohibishon ta ménos plèstik di un solo uso na Boneiru. Di e manera akí ta bini ménos shushi kantu di kaminda i den mondi. Ménos shushi kantu di kaminda ta mas mihó pa medio ambiente. Ta trata prinsipalmente di plèstik ku ta sòru pa mas shushi i ku ta ménos bon resiklabel. Pa e motibu akí ta prohibí pa bende òf duna e tipo di plèstiknan akí.

For di 1 di yüni 2022 no tin mag di bende ni suministrá saku pa hasi kompra, kos pa drai ko’i bebe kuné i kuchú, fòrki i kuchara di plèstik mas na Boneiru. Huntu ku e produktonan akí e prohibishon ta konta tambe pa bio-plèstik i otro tipo di material sintétiko.

For di 1 di ougùstùs 2022 e prohibishon akí ta konta tambe pa baki di kuminda di stirofom (fom). Pa baki di kuminda e prohibishon ta konta solamente pa baki di kuminda ku ta trahá di stirofom (fom) i no di plèstik òf material sintétiko den sentido amplio di palabra. Banda di esei e prohibishon di baki di kuminda ta konta solamente pa baki di kuminda ku por kome sin preparashon mas aleu. E no ta konta pues pa baki pa por ehèmpel karni den supermarket.

Dikon ta bini un prohibishon?

E kantidat di plèstik desechabel den laman (sòpi di plèstik) ta oumentá tur aña. Sòpi di plèstik ta un problema grandi pa medio ambiente. Esaki pasobra plèstik ta kontené supstansia venenoso. Esakinan no ta deskomponé den naturalesa. Esaki tin konsekuensia serio tambe pa bestia (por ehèmpel piská, turtuga, kachó di laman, krustáseo/marisko). Aksidentalmente nan ta kome e restunan di plèstik. Òf nan ta keda pegá den e desperdisio di plèstik. Nan por bira malu di esaki i/òf muri. E restunan di plèstik akí ta bini bèk den nos alimento tambe. Esaki tin konsekuensianan fastioso pa nos salú.

Na Boneiru tur aña nos ta tira 2 te 3 mion baki di kuminda di fom afó. Un parti di e bakinan akí ta terminá komo shushi kantu di kaminda òf den mondi. Desperdisio di plèstik ku hende ta tira afó na un manera robes, tin ora ta resultá den naturalesa òf den laman. Laman i bich shushi ta malu pa peskeria, turismo i refnan di koral rònt di e islanan BES. Esaki no ta bunita pa mira i malu pa medio ambiente.

Na Boneiru nos no por reusá plèstik desechabel bon. Ainda Boneiru no tin e mashinnan adekuá pa traha produkto nobo for di plèstik bieu. Pa e motibu akí Konseho Insular i Entidat Públiko Boneiru ta skohe pa bini ku un prohibishon kompleto di sierto produktonan di material sintétiko. Den futuro nos aspirashon ta pa añadí mas produkto na e prohibishon. Di e manera akí nos por protehá naturalesa, medio ambiente i salú di habitantenan di Boneiru mas mihó ainda.

Kiko ta plèstik?

Plèstik ta un material sintétiko. Material sintétiko no ta material natural, pero nan ta trah’é kímikamente. Tin diferente tipo di material sintétiko. Plèstik ta un di esakinan. Den e ordenansa nobo nos ta usa e nifikashon di material sintétiko manera e ta formulá den legislashon oropeo. Bou di e

prohibishon ta kai tur material (sintétiko) ku nos no ta haña den naturalesa. Pa e motibu akí baki di kuminda di fom (stirofom) tambe ta kai bou di e prohibishon. Ta prohibí tambe tiponan di bio-plèstik ku den kurso di tempu ta deskomponé biológikamente. Material sintétiko riba un base biológiko ta deskomponé na e mesun manera ku plèstik, ku eksepshon di ora resiklá e materialnan akí. Lamentablemente reusá no ta posibel na Boneiru. Banda di esei plèstik desechabel hopi biaha ta terminá komo shushi kantu di kaminda òf den mondi. Pa e motibu akí Entidat Públiko Boneiru ta skohe pa bini ku un prohibishon kompleto di sierto produkto di material sintétiko.

Pa ken e prohibishon ta konta?

E prohibishon ta konta pa tur hende na Boneiru ku ke bende òf duna produkto di material sintétiko. Esakinan ta por ehèmpel produktornan, empresarionan ku un tienda, importadónan i restorantnan. Otro ehèmpelnan ta wèpshòp i empresarionan lokal ku ta distribuí òf entregá artíkulo. Resumiendo: e prohibishon ta konta pa henter komèrsio por detal i tur servisio na Boneiru.

Informashon

Dia 19 di òktober 2021 Entidat Públiko Boneiru a bai di akuerdo ku un prohibishon di plèstik desechabel na Boneiru. E korant di proklamashon (afkondigingsblad) ku informashon bo por haña akinan.

Bo tin pregunta tokante e prohibishon? Manda bo pregunta den un email na plasticvrij@bonairegov.com

Pa Q&A tokante di Prohibishon di plèstik desechabel Primi akinan

Karta pa empresarionan