Diskurso di aña nobo 2023 Gezaghèber Edison Rijna

Kerido pueblo di Boneiru,

 

Mi ta spera ku boso por mira tras riba dianan di fiesta agradabel i un bon kambio di aña.

 

Nos ta na prinsipio di un aña nobo. Mi ta spera ku nos ta logra mantené e kosnan positivo di 2022 i oumentá esakinan ainda mas. Meskos ku e resiliensia i sentido di komunidat ku kua nos a logra superá dos aña duru di pandemia di corona.

Danki na aporte di siudadanonan, chikitu i grandi, empresario, trahadó, profeshonal i boluntario nos a sali mas fuerte for di e krísis di corona. Rekuperashon di nos ekonomia ta kana milagrosamente rápido.

Prinsipio di aña pasá, nos tabata rekuperando di e pandemia ora e guera na Ukrania a kuminsá. Konsekuensia tabata ku preis di energia ku ya kaba tabata haltu a subi mas i pa e motibu ei tambe loke nos ta kumpra diariamente i otro kosnan a bira muchu mas karu. Pa algun hende hasta inpagabelmente karu. Fortunadamente nos ta forma parti di un pais finansieramente sólido. Gobièrnu di Hulanda i gobiernu lokal a bini ku medida pa limitá subida di gastu di awa, koriente i kombustibel. Pa skol a bini supsidio pa duna alumno desayuno.

Apesar di esei, hopi habitante di Boneiru no tabatin i no tin un bida fásil. Mi ta kontentu ku a kuminsá duna atenshon na esaki. Entrante awe a subi suèldu mínimo, ònderstant i aov, i a dòbel kompensashon pa mayornan ku tin yu ku mester di kiudo intensivo. Esaki no ta sufisiente pa tur hende por tene kabes riba awa. P’esei, meskos ku den tempu di corona, laga nos tira bista riba famia-, konosí- i bisiñanan ku ta pasa den tempu difísil. I den sentido general, laga nos ta konsiente ku nos mester tene kuenta ku otro i asumi nos responssabilidat. No solamente na kas, sino tambe riba kaya.

Meimei di aña pasa nos a ser alarma pa un rapòrt di Vrije Universiteit di Amsterdam tokante konsekuensianan di kambio di klima pa nos isla. Un ehempel hopi desagradabel ku wer ta birando mas ekstremo, nos a eksperensha no muchu tempu pasá dia ku kaya i kas a yena ku awa pa motibu di yobida fuerte. Sientífikonan ta atvertí nos ku ya kaba dentro di algun dékada, subida di nivel di laman por kondusí na inundashon di nos isla.

Ya for di promé ku publikashon di e rapòrt, Kolegio Ehekutivo a disidí di krea un Mesa di Klima pa identifiká tur riesgo i proponé medidanan adekuá pa protehá nos mes i e generashonnan ku ta bini. Eks minister Nijpels ta bai yuda nos ku esei. Boso por ta sigur ku loke nos por hasi awor kaba, nos lo hasi'e tambe. Manera pèrkurá pa un mihó drenahe di áwaseru abundante i rekohé esei di manera inteligente. Asina por us’é pa agrikultura i no ta sosodé mas ku esaki ta yena kas òf okashoná daño na koral. Ku drechamentu di kayanan ya ta tene kuenta ku esei.

Un momentu spesial na fin di 2022 tabata e manera impreshonante ku minister-presidente Rutte a pidi despensa na nomber di gobiernu pa e rol di estado Hulandes den pasado di sklabitut. Su palabranan sinsero a konmové hopi di nos profundamente. Ami tambe.

Rekonosiendo loke a hasi ku nos antepasadonan i kon esei ta afektá nos sosiedat i e relashon ku Hulanda, huntu nos por subi e kaminda di sanashon.

Un otro kaminda ku na mi opinion, mester kana mas pronto posibel, ta esun pa un trato igual di habitantenan di Hulanda Karibense. Esei ta nifiká traha rápidamente na un sistema sosial digno. Igualdat ta nifiká prinsipalmente tambe oportunidat igual pa tur hende desaroyá nan mes i partisipá plenamente na nos komunidat.

Kerido pueblo di Boneiru, nos ta biba den un tempu turbulento di kua nos no sa kiko e ta bai trese kuné. Pero tin hopi kos positivo tambe ku nos por spera. Pa kuminsá e bishita real.

Fin di e luna akí, nos por yama bonbiní na Rei Willem-Alexander i Reina Máxima huntu ku nan yu Prensès Amalia. Loke ta hasi e bishita mas spesial, ta ku esaki ta e promé biaha ku e prensès heredero ta bishitá Boneiru. Laga nos prepará pa dun’é un kaluroso bonbiní boneriano.

Na mart nos ta elegí un konseho insular nobo. Mi ta spera ku e partidonan ku ta partisipá, lo demostra rèspèt pa nos komo votadó, i hiba kampaña di un manera hustu, abierto i riba kontenido. Ku otro palabra: konsentrá riba bala i no riba e homber of muhe. Naturalmente esei no ta konta solamente pa polítika. Laga nos ta amabel ku otro, tambe riba medionan sosial. Boneiru ta solamente un punto chikitu den un mundu turbulento. Pa konstruí un bon futuro pa tur hende, nos mester di otro.

Kerido pueblo di Boneiru, mi ta deseá boso tur un 2023 yena ku pas, prósperidat i salú.